De Fitch Methode

Over de Fitch methode

Jantine Dijkstra is gecertificeerd coach in Fitch.

De Fitch Methode, een psychologisch en linguïstisch ordeningssysteem, is ontwikkeld door de faculteit psychologie van de Universiteit Utrecht. Aan de hand van analysevragen brengen we in kaart:

1. Welke eigenschappen iemand bezit (gedrag)

2. Wat hij belangrijk vindt (waarden)

3. Wat belangrijk is in zijn werk (functie)

Het unieke van de Fitch Methode is de integrale benadering. Gedrag wordt nooit geïsoleerd beschouwd, maar in een context geplaatst. Zo kunnen we snel in kaart brengen waar mogelijkheden voor ontwikkeling liggen, wie goed bij welke functie past, hoe iemand op bepaalde competenties aansluit et cetera. De Fitch Methode blijft niet steken bij beschrijvingen, maar biedt concrete handvatten om actie te ondernemen. Bovendien is de Fitch Methode gestoeld op een rijke database van gedragskenmerken, zodat onze resultaten gemakkelijk te vertalen zijn naar de concrete vraag.

De Fitch Methode is een psychologisch model dat gedrag van mensen in kaart brengt. Het model wordt veelvuldig gebruikt in het bedrijfsleven, maar kan ook worden ingezet voor persoonlijke ontwikkeling. Fitch staat voor ‘fit’ en ‘match’, wat wil zeggen dat het model mensen en situaties (denk bijvoorbeeld aan functies of doelstellingen) met elkaar kan matchen, en zo de beste fit kan uitwijzen. Het model heeft nauwe banden met persoonlijkheidsmodellen als ‘The Big Five’ en ‘De Roos van Leary’.

De Fitch Methode is niet een simpel schematisch model van gedrag is, maar in staat is om de verschillende rollen die mensen aannemen op zeer nauwkeurige wijze te beschrijven. In tegenstelling tot veel andere testen is de Fitch Methode in staat paradoxen en spanningen in een gedragsprofiel te beschrijven. Door deze nuance kan worden nagegaan waar mensen mee worstelen, of juist waar hun kracht ligt. De Fitch Methode deelt mensen niet op karikatureske wijze in een bepaalde gedragsgroep in, maar geeft een genuanceerd en weloverwogen beeld van de mens.

Een andere belangrijke kracht van de Fitch Methode is de integrale, of holistische aanpak. De Fitch Methode staat niet op zichzelf, maar wordt altijd binnen een bepaalde context geïnterpreteerd. Wat voor de één effectief gedrag is omdat hij in een bepaalde context verkeert, kan voor de ander in zijn context juist zeer ineffectief zijn. De Fitch Methode kijkt niet alleen naar het gedrag dat iemand vertoont, maar ook naar zijn waardenpatroon en naar het gedrag dat door zijn context wordt gevraagd.

De Fitch Methode is in staat om gedrag bij mensen bewust maken. Wanneer men zich bewust is van zijn eigen gedragspatronen, wordt het al snel gemakkelijker om voor een andere vorm van gedrag te kiezen. Zeker in de relatie met anderen kan het vruchtbaar zijn om gedrag bewust te leren inzetten. De Fitch Methode biedt inzicht in de manier waarop het gedrag van anderen in bepaalde situaties het best benaderd kan worden. In de interactiewijzer van de Fitch Methode staat beschreven welk gedrag men in welke situatie het beste kan inzetten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een conflictsituatie of een coachingssituatie. Natuurlijk is het niet altijd mogelijk om gedrag direct aan te passen. De Fitch Methode kan echter wel laten zien waar iemands gedrag nog niet overeenkomt met zijn waardenpatroon en waar ontwikkeling mogelijk is. Het verkregen inzicht in de relatie tussen gedrag en waarden vormt vaak een goede eerste stap in de richting van verandering.

De Fitch Methode wordt veel in het bedrijfsleven toegepast. Het Fitch Methode-woordenboek biedt de mogelijkheid om niet alleen profielen van personen, maar ook van bijvoorbeeld functies in kaart te brengen. De Fitch Methode is hierom een zeer effectief hulpmiddel bij de werving en selectie van nieuw personeel. Ook kan de Fitch Methode in kaart brengen waar medewerkers zich nog kunnen ontwikkelen om beter in hun functie te passen. Op deze manier kunnen op maat gemaakte trainingen aan medewerkers worden aangeboden.

Niet alleen op persoonlijk niveau, maar ook op interpersoonlijk niveau kan de Fitch Methode veel inzichtelijk maken. Wanneer we de verschillende persoonlijkheidsprofielen van een team bij elkaar leggen, kan snel worden gezien waar gedrag nog aangevuld kan worden, waar mogelijke spanningen ontstaan, wie het beste met wie zou kunnen samenwerken. De Fitch Methode maakt het mogelijk om de juiste man op de juiste plaats te zetten en om ieders mogelijkheden en capaciteiten ten volle te ontplooien en benutten.

Gedrag staat centraal in het menselijk bestaan. De Fitch Methode biedt op zeer diepgravende wijze de mogelijkheid om gedrag, in welke situatie dan ook, in kaart te brengen. Dit kan zowel op persoonlijk niveau als op groepsniveau, en zeker ook op een abstracter niveau. Het op genuanceerde wijze inzichtelijk maken van gedrag biedt oneindig veel mogelijkheden. Natuurlijk moet het verkregen model wel op een gedegen wijze geïnterpreteerd worden. De Fitch Methode wordt ingezet door gecertificeerde experts die in staat zijn model en context met elkaar in verband te brengen.